Yuvarlak Oyma İşaretleri; Her yuvarlağın anlamı bir değildir. Bunun için çözümleri madde madde yazarak konuyu faydalı bir sözlük haline getirmeye çalışacağım.
Önemli: Yuvarlak oymalar aslında kutsama suyunun döküldüğü taştır. Esas adı sunak taşıdır. Sunak taşı sunu yapılan taş anlamına gelir. Bu taşta ölüye sunum yapılıp dualar okunur mezarlar kutsanır.
1- Yuvarlak oymaya su doldur nereden taşar toprağa düşerse yön o taraftır. Bunu neden yaparız çünkü eski insanlar bu oymalara şifalı su doldurarak ölüye sunum yaparlar. Bu su dolup taştığında mezara akar. Dikkat ederseniz bazı oymalara bağlı kanal vardır. Şifalı su bu kanaldan akarak mezarın bulunduğu yönden toprağa düşer. Bazen hemen önü bazende belirli mesafe uzağında olur.
2- Yuvarlak oyma yanında 2. küçük yuvarlak varsa yön küçük olan taraftır. Büyüğün arkasına geçilip küçüğe doğru bak. Buda sıkça rastladığımız çözüm yöntemlerinden biridir. Dikkat edin su doldurduğunuzda çabuk taşacak oyma ağlayan oymadır. Ağlayan oyma varsa öncelik ağlayan oyma tarafına bakılır.
3- Oyma sayısı kaya üzerinde 2 ve daha fazlaysa buna çoklu oyma’da diyebiliriz. Burada ayrı duran oyma yön verir. Birde kaya bitimine en yakın oyma iyidir. Yani ana kayanın en kenarında kalan oyma tarafını mutlaka bakın. Çok sık olmasada bununda tecrübesini edindik. Eğer 2 oyma varsa yine ağlayan oyma tarafına bak. 2 oyma aslında 1 çift gözdür. Hangisi ağlıyorsa o tarafa gidilir.
4- Büyük oyma yanında kaç adet küçük oyma varsa küçük sayısı kadar mezar vardır. Çok fazla uzak olmamak kaydıyla yakın çevre araştır. Bu bazen medeniyet kültür ve geleneklerine göre değişiklik gösterebilir.
5- Oyma işareti aslında yuvarlak değildir. İçine el 3 parmağınızı sokup yanları sıvazlarsanız bunun gerçekten yuvarlak olmadığını anlarsınız. Oymalar aslında bir tarafa doğru bombey yapar şekilde tasarlanır. Bu tür tasarımlarda bombeyler her zaman yön verir. Yani çemberin ne tarafı çıkıntılı duruyorsa o tarafa git. Bunu mutlaka dikkate alın.
6- Yuvarlak içerisinde, yan duvar diye tabir ettiğimiz alanda küçük oyma varsa bu küçüğün baktığı tarafa git. Yan duvardaki küçük oymayı görmeniz için karşısına geçmeniz gereklidir. Bu durumda mezar arkanızda kalır. Yada mezarın üzerine çıkmış durumda yandaki deliği görüyor olabiliriz. Böylesi oymalar genelde orta büyüklükteki oymalardır mezarı 10 – 15 metre mesafede olur.
7- Yuvarlak oymalar dikey kayada, kayanın alnına yapılmış ise bu gözdür. Baktığı yere bakarak mezar yeri tespit edilir. Bazen devam etmeniz gerektiğini’de anlatır. Önde patika yol varsa devam edin ileride yol üzerinde mezar der. Genelde insan boyundan yüksek dik kayalar için geçerlidir. Önde düz toprak yürüme alanı varsa bu teori işleme alınmalıdır.
8- Ana kayaya yapılmış tek büyük oymalar 1 olanı anlatabilir. Çevrede 1 olan ne varsa dikkate alın. Tek ağaç, tek tepe, tek dikili taş örnektir. Tek olana gidin çevresini kontrol edin. Bu sistem en çok güneşin hem doğarken hem batarken vurduğu tepeleri gösterir. Buradaki mezar genelde farklı özelliklere sahip kişilere (soylu kişilere) yapılır. Mezarlar çok derindir, 14 kişi 14 gün çalışmayınca sonuç alamaz.
9- Kayada bolca yuvarlak görürseniz burasının mezarlık alanı (nekropol) olduğunu anlarız. Çok fazla uzak olmamak kaydıyla bölge karantinaya alınmalıdır. Çevre kayaları inceler yine oyma olanlar varsa alanın mezar bölgesi olduğu kesinlik kazanmış olur.
10- Yuvarlak oymaya bağlı kanal varsa bu kesin yön vermektedir. Kanal istikametine gidilerek mezara ulaşılır. Bazen kayanın bittiği nokta, bazende kanal ölçülüp 1.cm si 1 adım (70 cm) gidilerek mezar yerine gelinir. Bu örneği alttaki 2. resimde görebilirsiniz.
11- Yuvarlak oymanın bulunduğu kaya tıraşlanmış ise kayanın tıraşlanmış olan yüzeyi elle sıvazlanmalıdır. Gözle anlayamayacağımız şekilde engebeler verilerek şifrelenmiştir. Kayanın yüzeyi elle okşanırken nerede çukurluk var o tarafa git. Biz buna saklanmış şifreler deriz.
12- Yuvarlak oyma tam simetrik olarak yapılmış derinliği enine göre fazla ise bu kuyu işaretidir. Yakınlarda kuyu olduğunu söyler. Kuyu işareti önünde eski yaya yolu olur, devam ettiğinizde kuyuya varacağınızı söyler.
13- Bir kayada çoklu oyma varsa bu bazen haritadır, mezarların zemine nasıl dizildiğinin haritasıdır. Oymaların duruşu mezarların dizilişini vermektedir. Bazı arkeolojik kazılarda tecrübesi edinilmiş oyma şeklidir. Bu her zaman aynı olmayıp bazen bu bölgenin mezarlık alanı olduğunu anlatır.
14- Oyma derinliği mezar derinliğini verir. Örnek verelim. Oyma 4 cm ise bu mezarın 2,8 metre derinliğinde olduğunu söyler. 5 cm ise mezarın 3 buçuk metrede olduğunu söyler. Bu genelde hafif tepesi yığma’da görülmüş tecrübe edinilmiş sistemdir. Oyma derinliği kaç cm ise 7 ile çarpılarak derinlik tahmininde bulun.
15- Bazı oymalar birbirini takip eder şekilde tasarlanmıştır, 1. 2. ve 3. yuvarlak olarak birbirini takip ederek son oymaya varılır. Son oyma’da mezarın olduğu yeri vermektedir. Bu en çok hakim tepeden aşağı tepeye sallanma aşamasında karşılaşılan sistemdir. Üst tepede büyük oyma, aşağı yamaçta 2. oyma, biraz daha aşağı düze inmeden 3. oyma ve mezarı bulunabilir. Bu oymaların her biri akıntı verir vaziyettedir.
16- Yuvarlak oymalar modeline göre çözüm farklılığı gösterebilir. Büyük, orta, küçük, murç şeklinde bir çok modelleri vardır. Her yuvarlakta aynı mantık yürütülmeye bilir. Büyük modeller uzak mesafeden bahsettiği görülürken küçük modeller yakın mesafeyi vermektedir. Murç şeklinde tasarlanmış çoklu oymalar, aile mezarı yada mezarlık alanı olduğunu anlatabilir. Bu tür aile mezarı olan yerler genelde tılsımlı olur. Yuvarlak oyma yanında karışık kanal, istavroz, yılan, balık ve haç varsa buranın tılsımlı olduğunu anlamış oluruz.
Şu gerçektir, her yuvarlak oyma işaretinde olmasa’da bazılarında tılsım vardır. Her oymanın mezarı benzer şekilde tasarım içermez, bazıları oda bazıları, kaya, bazıları normal toprağa defin edilerek gömülmüştür. Bazı mezarlar oda mezar olduğu için boşluk tespit eden dedektörler ile bulunabilir.
17- Bazı büyük oymalar bölge işaretidir. Özellikle eşkiyaların 1. ve 2. bölge diye adlandırdıkları bölgelerde orta ve büyük boyutlarda oyma koyulmuştur. Genelde ana kayadadır. Bu tür oymaların yardımcı işaretleri vardır. Bakraçlı kız, 3 basamaklı merdiven, put, ok, pınar, mihrab, yaşlı ağaç gibi 2. işaretlerle şifrelenmiştir. Bunların mezarları diğerlerinden farklı olarak yük mezarı denilmektedir, içleri ağzına kadar doludur.
Oyma işaretini buldunuz ve bildiğiniz tüm yöntemleri uygulayıp sonuç alamadıysanız, çevreye iyi bakın. Coğrafi yapının neresine mezar yapılır bunu anlamaya çalışın. Bunun için ölü gömme geleneklerini bilmezin gereklidir.. Sel ve su altında kalacak alanlar değil hafif yüksek olan belirgin tepeler iyidir. Dağın bitiş yaptığı çıkıntılar, (burun) yaşlı ağaç çevreleri, özellikle yağmur yağdığında suyun yol bulup aktığı yerler iyi olmaz. Suyu hemen yanlara salacak özelliğe sahip yükseklere mezar yapılır.
Coğrafi keşif mantığı define yeri tespitinde önemli rol üstlenir. Dediğimiz gibi coğrafi keşfi iyi yapan kimseler hiç işaret görmeden bile define ve mezar yerleri tespit eder.
Bilmeniz Gerekenler; Defineciliğe ilginiz varsa yaptığınız çalışmadan sonuç alabilirsiniz. İlginiz yokta zengin olmak için definecilik yapıyorsanız işaretleri çözmeniz zordur. Mesela definecilik yapanların çoğu ölü gömme geleneği, yaşam şekilleri, ölçü birimleri, uzunluk ölçüsü vs. hiç bilgisi yok. Böyle define bulunmaz.
İşaret çözmeye başlamadan önce ben bu işte yetenekli miyim, beklentim nedir diye kendinize sormalısınız. Oysaki definecilik ayrı bir yetenek gerektirir. Buna paralel olarak arazi ve masa başından uygulamalı eğitim programlarıyla kendisini geliştirmelidir. Bu şekilde devam ederse gömü yeri tespit edebilir. Aksi durumda vasat defineciler kategorisinde kalır, ömrü hikayeler dinlemek, anlatmak ve boşa kürek sallamakla geçer .
Başka konuda görüşmek ümidiyle esen kalın. Kaynak Define Sohbeti MendereS izinsiz kopyalamaz başka yerde yayınlanamaz.
